Τρίτη 31 Μαΐου 2011

Τρίτη 17 Μαΐου 2011

Η λίμνη της Βουλιαγμένης

Η λίμνη της Βουλιαγμένης σχηματίστηκε μεταγενέστερα, πιθανότατα στους χριστιανικούς χρόνους, όταν κατέρρευσε η οροφή ενός τεράστιου υπόγειου σπηλαίου εξαιτίας κάποιου σεισμού. Στην εποχή της Τουρκοκρατίας η λίμνη αναφέρεται με το όνομα "Βουλιασμένος" ή "Καράτσι", το οποίο σημαίνει "μαύρο νερό". Τα ιαματικά λουτρά βρίσκονται σε απόσταση μόλις πενήντα μέτρων από την παραλία και σαράντα μέτρων κάτω από την επιφάνεια της θάλασσας. Η θερμοκρασία τους κυμαίνεται μεταξύ 20 και 27 βαθμών Κελσίου καθ’ όλη τη διάρκεια του έτους. Τα συστατικά του νερού είναι: κάλιο, νάτριο, λίθιο, αμμώνιο, ασβέστιο, σίδηρος, χλώριο, ιώδιο και μικρή ραδιενέργεια. Οι ιαματικές ιδιότητες της λίμνης συμβάλλουν σημαντικά στη θεραπεία των ρευματικών, των γυναικολογικών και των δερματικών παθήσεων, για παράδειγμα, αρθρίτιδες, συνδεσμικά προβλήματα, εκζέματα και πονοκεφάλους και προσφέρει ανακούφιση σε οσφυαλγίες και σε ισχιαλγίες. Ο βυθός της λίμνης είναι ένα σύνθετο σύστημα καρστικών σπηλαίων με υπόγεια νερά που κυλούν διαμέσου του ορεινού όγκου του Υμηττού. Η φυσική θερμότητα των νερών αυτών προδίδει μία ακόμα σημαντική πληροφορία: σε πολύ μεγάλο βάθος τα σπήλαια συνδέονται με το ηφαιστειακό τόξο που διατρέχει τα ελληνικά νησιά.

Ιαματικές Πηγές

Η Ελλάδα λόγω της γεωλογικής δομής του εδάφους και του υπεδάφους της διαθέτει πολύ μεγάλο αριθμό μεταλλικών πηγών. Τέτοιες πηγές θερμού και ψυχρού μεταλλικού νερού εμφανίζονται σε διάφορα περιβάλλοντα του ελλαδικού χώρου(λίμνες, πηγές, ακρογιαλιές, ορεινούς όγκους κ.α.) και μαρτυρούν το πλούσιο υδάτινο ιαματικό δυναμικό της Ελλάδας. Η χρήση των πηγών αυτών για τη θεραπεία ποικίλων ασθενειών είτε σωματικής είτε ψυχικής φύσεως είναι αδιαμφισβήτητη από τα αρχαία χρόνια. Παρακάτω παρατίθεται ένας χάρτης με τις ιαματικές πηγές της Ελλάδας:

Ιστορία ιαματικών λουτρών

Η Ελλάδα διαθέτει πολλές ιαματικές πηγές δηλαδή (φυσικές αναβλύσεις θερμού και ψυχρού νερού, σε λίμνες, ποτάμια και πεδινές ή ορεινές εκτάσεις). Το ιαματικό νερό χρησιμοποιείται για την σωματική και ψυχική υγεία από την αρχαιότητα.

Το νερό στην ελληνική μυθολογία αποτελεί πρωταρχικό ζωτικό στοιχείο γονιμότητας, υγείας και ευεξίας. Το υδροχαρές πνεύμα των Αχαιών και η συνήθεια των ψυχρών και θερμών λουτρών κληρονομήθηκε στους αρχαίους έλληνες των ιστορικών χρόνων. Οι Μακεδόνες και οι Σπαρτιάτες προτιμούσαν τα ψυχρά λουτρά ενώ οι Αθηναίοι θερμά και ψυχρά λουτρά γιατί τα θεωρούσαν παράγοντα υγείας και πολιτισμού. Το κτίριο καθώς και η διαδικασία του λουτρού ονομαζόταν «βαλανείο».

Τα Ασκληπιεία που ήταν ναοί της υγείας χτίζονταν κοντά σε ιαματικές πηγές και εκεί από τον 6ο π.Χ αιώνα ασκούσαν την ιατρική τέχνη. Το πρώτο ιατρικό μέτρο που εφάρμοζαν οι γιατροί στους ασθενείς ήταν θεραπευτικό λουτρό σε διάφορες μορφές.

Ο Ιπποκράτης πρώτος μελέτησε τη θεραπευτική χρήση των λουτρών και την αποσύνδεσε από τη θρησκεία ενώ το έργο του αποτέλεσε αναμφισβήτητα την πρώτη κλινική υδροθεραπεία.

Στην Ελλάδα από το 1835 δημιουργούνται τα πρώτα κέντρα θερμαλισμού (Λουτράκι, Μέθανα, Αιδηψός, Καιάφας κ.α) γύρω από τις 750 μεταλλικές πηγές της χώρας.

Τρόποι εξοικονόμησης νερού


  • Μην αφήνετε τη βρύση ανοιχτή, όταν βουρτσίζετε τα δόντια σας ή πλένετε τα χέρια, γιατί σπαταλάτε περίπου 10 λίτρα νερό το λεπτό.
  • Επισκευάστε τις βρύσες που στάζουν γιατί σπαταλούν περίπου 15 λίτρα νερό την ημέρα.
  • Ποτίζετε τον κήπο σας πολύ νωρίς το πρωί ή αργά το βράδυ, όταν η θερμοκρασία και η ταχύτητα του αέρα είναι οι χαμηλότερες. Αυτό μειώνει τις απώλειες νερού από την εξάτμιση.
  • Αποφύγετε το σύστημα αυτόματου ποτίσματος στον κήπο γιατί καταναλώνει έως και 1000 λίτρα νερού την ώρα.
  • Τοποθετήστε στην άκρη της μάνικας σας βρύση, ώστε να προσαρμόζεται η ροή στις απαιτήσεις σας και να αποφεύγονται οι σπατάλες.
  • Ποτίστε με το νερό του ενυδρείου σας τα φυτά. Το νερό αυτό είναι πλούσιο σε άζωτο και φώσφορο και μπορεί να χρησιμοποιηθεί σαν λίπασμα.
  • Χρησιμοποιήστε το πλυντήριο πιάτων, μόνο όταν γεμίσει πλήρως.
  • Μην κάνετε πρόπλυση κατά το πλύσιμο των ρούχων γιατί έτσι εξοικονομείτε ακόμη και 6 λίτρα νερού ,ανάλογα το πλυντήριο.
  • Χρησιμοποιείτε προγράμματα πλύσης που υποστηρίζουν την εξοικονόμηση νερού και ενέργειας.

Πέμπτη 5 Μαΐου 2011

Τα παράδοξα του νερού



Το νερό είναι η περισσότερο διαδεδομένη χημική ένωση, που είναι απαραίτητη σε όλες τις γνωστές μορφές ζωής στον πλανήτη μας. Ωστόσο πρόκειται για μια πολύ ιδιότροπη χημική ένωση, την οποία οι επιστήμονες δεν έχουν ακόμα κατανοήσει πλήρως.
Το νερό της λίμνης, που δίνει ζωή στην υδρόβια ζωή, το νερό της θάλασσας, το απέραντο πέλαγος, το γάργαρο νερό της βρύσης που μας δροσίζει, το νερό που κολυμπάμε και χαιρόμαστε τα καλοκαίρια είναι πηγή ζωής. Όμως και η ίδια η ζωή έχει τις παραξενιές της.
1. Το ζεστό νερό παγώνει πιο γρήγορα από το κρύο
Πάρτε δυο κάδους, γεμίστε τον έναν με ζεστό και τον άλλο με κρύο νερό και τοποθετήστε τους στον καταψύκτη. Θα παρατηρήσετε ότι το ζεστό νερό θα παγώσει πριν από το κρύο. Όμως αυτό δεν είναι κάπως αλλόκοτο; Το ζεστό νερό πριν ψυχθεί θα πρέπει να φτάσει την θερμοκρασία του κρύου νερού, ενώ το κρύο νερό δεν χρειάζεται να περάσει από αυτό το στάδιο και μπορεί να ψυχθεί αμέσως.
Το 1963, ένας μαθητής από την Τανζανία, ονόματι Erasto B. Mpemba, πραγματοποιώντας ένα πείραμα σε τάξη μαγειρικής, παρατήρησε ότι ένα ζεστό μίγμα πάγωνε πιο γρήγορα από ένα κρύο. Όταν ρώτησε τον καθηγητή του για το φαινόμενο αυτό απλά τον ειρωνεύτηκε. Ευτυχώς, ο μαθητής δεν παραιτήθηκε, έπεισε έναν καθηγητή Φυσικής να πραγματοποιήσει ένα πείραμα, με το οποίο τελικά επιβεβαιώθηκαν οι παρατηρήσεις τους. Υπό ορισμένες συνθήκες, όντως το ζεστό νερό παγώνει πιο γρήγορα από το κρύο.
Όμως, ποια εξήγηση δίνουν οι επιστήμονες στο φαινόμενο; Τελικά αποδείχτηκε ότι κανείς δεν γνωρίζει πραγματικά την αιτία του φαινομένου, ενώ υπάρχουν αρκετές πιθανές εξηγήσεις, που συμπεριλαμβάνουν διαφορές στην ψύξη, την εξάτμιση, τη δημιουργία πάγου, την αγωγή θερμότητας και τη διάλυση αερίων μεταξύ κρύου και ζεστού νερού.
2. Το φαινόμενο της Υπέρψυξης
Όλοι γνωρίζουμε ότι όταν το νερό παγώνει στους 0 °C (32 °F) δημιουργείται πάγος, εκτός από μερικές περιπτώσεις που κάτι τέτοιο δεν συμβαίνει. Στην πραγματικότητα, μπορούμε να καταψύξουμε καθαρό νερό κάτω από το σημείο ψύξης, χωρίς αυτό ποτέ να γίνει πάγος.
Το νερό, εάν ψυχθεί με τον σωστό ρυθμό, μπορεί να παραμείνει υγρό μέχρι και σχεδόν σε -38°C! Ακόμα και τότε, είναι δυνατό να αποφευχθεί η μετατροπή του νερού σε πάγο, την κρυστάλλινη δηλαδή μορφή του νερού.
Το ίδιο μπορεί να συμβεί αντίστοιχα με νερό που υπερ – θερμαίνεται και μπορεί να παραμένει υγρό ακόμα σε θερμοκρασίες πολύ μεγαλύτερες από αυτές του σημείου βρασμού.
3. Οι φάσεις του νερού
Πόσες φάσεις του νερού υπάρχουν; Εάν απαντήσατε τρείς (υγρή, αέρια και στερεή) τότε μάλλον κάνετε λάθος. Υπάρχουν τουλάχιστον πέντε διαφορετικές φάσεις υγρού νερού και 14 διαφορετικές φάσεις πάγου.
Όπως και με την υπέρψυξη, αποδεικνύεται πως οτιδήποτε και να κάνουμε, στους -38°C ακόμα και το πιο καθαρό νερό σταδιακά μετατρέπεται σε πάγο. Όμως, τι συμβαίνει όταν συνεχίζουμε να μειώνουμε τη θερμοκρασία; Στους -120°C κάτι παράξενο αρχίζει να συμβαίνει: το νερό παρουσιάζει αυξημένο ιξώδες και γίνεται πηχτό όπως το μέλι.
4. Κβαντικές ιδιότητες
Σε μοριακό επίπεδο, το νερό παρουσιάζει ακόμα περισσότερες παραξενιές. Το 1995, ένα πείραμα διασποράς νετρονίων είχε ένα περίεργο αποτέλεσμα. Οι επιστήμονες ανακάλυψαν ότι όταν τα νετρόνια στόχευαν προς τα μόρια του νερού, παρατηρήθηκαν έως και 25% λιγότερα πρωτόνια από αυτά που αναμένονταν. Με λίγα λόγια, σε χιλιοστά του δευτερολέπτου λαμβάνει χώρα ένα παράξενο κβαντικό φαινόμενο και η χημική φόρμουλα για το νερό δεν είναι H2O αλλά H1.5O!

Νερό, το "υγρό δικαίωμα" των ανθρώπων



Το νερό αποτελεί ανθρώπινο δικαίωμα και δημόσιο συλλογικό αγαθό και όχι μια απλή πρώτη ύλη για ιδιωτική και εμπορική χρήση. Οι υδατικοί πόροι απαιτούν συλλογική και βιώσιμη διαχείριση ώστε να προστατευτούν το περιβάλλον, τα δικαιώματα των μελλοντικών γενεών καθώς και άμεσα τα δικαιώματα όλων στον πλανήτη και ιδιαίτερα των φτωχών λαών.
Το 2002 η Ειδική Επιτροπή των Ηνωμένων Εθνών για τα οικονομικά, κοινωνικά και πολιτιστικά δικαιώματα, αναγνώρισε την πρόσβαση σε επαρκές και ασφαλές νερό για προσωπική και οικιακή χρήση ως θεμελιώδες ανθρώπινο δικαίωμα.
Επαρκές: Καθένας πρέπει να έχει στη διάθεσή του μια επαρκής ποσότητα νερού δηλ. 50-100 λίτρα, με απόλυτη ελάχιστη ποσότητα τα 20 λίτρα.
Ασφαλές :Το νερό για προσωπική και οικιακή χρήση πρέπει να είναι ασφαλές. Το νερό που προορίζεται για πόση πρέπει να είναι υψηλής ποιότητας.
Προσβάσιμο :Το νερό πρέπει να βρίσκεται σε μια απόσταση που να διασφαλίζει την σωματική ασφάλεια του καθενός, μέσα ή κοντά στο σπίτι.
Οικονομικά προσιτό :Το νερό πρέπει να είναι οικονομικά προσιτό, ενώ η απαραίτητη ποσότητα του πρέπει να παρέχεται δωρεάν .
- 1,7 δισεκατομμύρια άνθρωποι εξακολουθούν να στερούνται πρόσβαση σε ασφαλές πόσιμο νερό,
- 2,6 δισεκατομμύρια δηλαδή πάνω από το 40% του παγκόσμιου πληθυσμού - δεν διαθέτουν επαρκείς εγκαταστάσεις υγιεινής και αποχέτευσης.
- το 80% των ασθενειών στις αναπτυσσόμενες χώρες οφείλεται στο βρώμικο νερό και στις ακατάλληλες εγκαταστάσεις υγιεινής,
-ι κάθε λεπτό που περνάει 3 παιδιά πεθαίνουν από χολέρα, διάρροια, τυφοειδή πυρετό, εξ αιτίας του μολυσμένου νερού που είναι αναγκασμένα να πίνουν και των ακατάλληλων συνθηκών υγιεινής κάτω από τις οποίες ζουν.